Установа культуры "Ашмянскі краязнаўчы музей імя Ф.К.Багушэвіча”
Гісторыя музея
Ашмянскі краязнаўчы музей імя Ф.К.Багушэвіча заснаваны на падставе пастановы Савета Міністраў Беларускай ССР ад 27.09.1952 г. Будаўніцтва памяшкання пад музей пачалося ў жніўні 1953 года па вуліцы Савецкай, 80. У тым жа годзе музею прысвоена імя Ф.К.Багушэвіча. Адкрыццё экспазіцыі адбылося 16 кастрычніка 1955 года. У год адкрыцця працавалі аддзел сацыялістычнага будаўніцтва і куточак, прысвечаны беларускаму паэту-дэмакрату Ф.Багушэвічу. У 1963 годзе музей быў скасаваны як дзяржаўны, пераведзены на грамадскія пачаткі і перададзены школе-інтэрнату. У 1965 годзе была створана і адкрыта для наведвальнікаў новая экспазіцыя. Яна складалася з трох аддзелаў: прыроды, гісторыі дасавецкага часу, гісторыі савецкага грамадства. У 1970 годзе працавалі 10 залаў, дзе выстаўляліся 1264 экспанаты асноўнага фонду. Усяго ў музеі налічвалася 3317 экспанатаў. Апошні раз экспазіцыя аднаўлялася ў 1987 годзе. Музей захоўвае прадметы археалогіі і нумізматыкі, асабістыя рэчы ашмянцаў і прадметы народнага побыту, вырабы майстроў-умельцаў і дакументы, зброю і фатаграфіі, чучалы і муляжы, кнігі, асабістыя справы знакамітых ашмянцаў і інш. Маецца краязнаўчая картатэка.
На 1 студзеня 2012 года фонды налічваюць 21471 музейны прадмет, з іх асноўны фонд – 10374, навукова-дапаможны - 11097 адзінак. Усе музейныя прадметы падзелены на 15 калекцый : "Жывапіс”, "Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва”, "Археалогія”, "Нумізматыка”, "Баністыка”, "Дакументы”, "Друкаваныя выданні”, "Фалерыстыка”, "Вексілалогія”, "Зброя і вайсковы рыштунак”, "Адзенне”, "Побыт”, "Фотадакументы”, "Жывёл”, "Графіка”.
У жніўні 2000 года музей атрымаў гістарычны будынак, які быў пабудаваны ў 1850 годзе. Рэканструкцыя будынка музея завершана ў кастрычніку 2009 года. 20 лістапада 2009 года адбылося ўрачыстае адкрыццё выставачнай залы музея. За два гады музей стаў сапраўдным культурным цэнтрам раёна, у якім праходзяць самыя розныя мерапрыемсты і сустрэчы.
17 чэрвеня 2010 года адбылася прэзентацыя выстаўкі прэзідэнта Міжнароднай Асацыяцыі "Мастацтва народаў свету” М.І.Карнілава "Дар галереи "НИКОР” ”. Музей атрымаў у дар 431 мастацкі твор (жывапіс, графіка, скульптура). Галерэя працуе і сёння і ўзбагачае музей прыгажосцю.
У 2011 годзе праведзены 19 выставак на розную тэматыку: да 670-годдзя Ашмян – "Ашмяны старажытныя і сучасныя”, "Гальшанскі Альфабэт” – экспазіцыя копій архіўных дакументаў Ашмянскага павета, "Ашмянскае вяселле праз стагоддзе”, "Вяртанне да вытокаў” – мастацкая выстаўка С.Шэмета, "Гарады-героі СССР”, некалькі выставак народнай творчасці, камерцыйныя і інш.
У лістападзе ў музеі адбылася навукова-практычная канферэнцыя "Ашмяны. Погляд праз стагоддзі”; творчыя сустрэчы з паэтам П.В.Шаколам "Завітаю ў запаснікі памяці”, самадзейным мастаком У.А.Бізюком, мастаком С.Л.Шэметам , М.І.Карнілавым і інш.
Парадавала ашмянцаў і гасцей горада "Ноч ў музеі-2011”, праведзеная ўжо двойчы.
У 2011 годзе музей наведала каля 10 тысяч чалавек.
Калектыў музея за час існавання ўзначальвалі: А.М.Кушнераў (першы дырэктар), В.У.Свенціхоўскі, Л.Д.Яфімцава, М.Ф.Спірыдонаў, В.Р.Навумаў і Ю.Н.Борд (два апошнія – па сумяшчальніцтве), М.М.Бараноўскі, А.Р.Каранеўскі, Д.І. Васілеўская, Ж.І.Іванова.
Адкрыццё музея. 2009 год